Oude Hollandse Meesters versus de Lichtmeester
van de 21e eeuw op de Tefaf Maastricht
Hoe kun je het werk van de oude Hollandse Meesters vergelijken met erfstukken van dé Lichtmeester uit de 21e eeuw:
William Brand, oprichter van en designer voor Brand van Egmond?
Met deze vraag reisde ik af naar het MECC, waar ieder jaar een van de grootste internationale kunstbeurzen
ter wereld wordt georganiseerd: de Tefaf Maastricht.
Op zoek naar antwoorden maakte ik een ware kunstreis én….heb ik mooie gelijkenissen gevonden!
Weten welke? Lees en kijk met me mee!
De Tefaf zelf behoeft eigenlijk geen introductie. Al dertig jaar worden spectaculaire kunstschatten en topstukken van zeer hoog niveau gekeurd en gepresenteerd in de prachtig aangeklede stands van zo’n 275 deelnemers uit meer dan twintig landen. In mijn eerste deel over ‘Mijn topstukken van de Tefaf 2016’ krijg je van die ambiance een goede indruk, maar in deze blog ga ik zoals gezegd in op hetgeen De Meesters met elkaar verbindt.
Een kunstreis terug in de tijd
Voor een outsider als ik, wie zich niet dagelijks met de hoge kunsten bezighoudt, is een blog als deze best een flinke uitdaging. Dus voordat ik afreisde naar Limburg, maakte ik eerst een reis door de tijd en dook ik in de wereld van de schilderkunst om de oude Hollandse Meesters beter te leren kennen.
Aldus. Nederland kent drie grote oude Hollandse Meesters, te weten Rembrandt van Rijn (foto links), Frans Hals (foto rechts) en Johannes Vermeer (foto midden); ‘De Grote Drie’ uit de Gouden Eeuw. En wat blijkt? Er zijn heel wat aanknopingspunten en gelijkenissen tussen deze meesters en die van Brand van Egmond, William Brand. Ga er maar eens rustig voor zitten!
Rembrandt van Rijn – niet de enige met De Nachtwacht
De grootste schilder die Nederland ooit gekend heeft, Rembrandt van Rijn, groeide op in Leiden, waar ik zowaar mijn eerste aanknopingspunt vond! Want William Brand is opgegroeid in Boskoop, vlakbij Leiden. Het is déze plek, in Het Groene Hart van Nederland, waar beide heren zich ontwikkelden tot ware meesters in hun vak. En zeer verdienstelijk ook nog!
Van Rijn werd wereldberoemd met zijn magistrale Nachtwacht. Miljoenen mensen hebben deze al kunnen bewonderen in het Rijksmuseum in Amsterdam. Maar wist je dat Brand van Egmond ook een ‘eigen’ Nachtwacht in de collectie heeft? Kroonluchter Night Watch is een hommage aan Van Rijn en maakt een knipoog naar de koperen kroonluchters uit de vele schilderijen van Rembrandt.
Johannes Vermeer – Oude Meester van het Hollandse licht
Johannes Vermeer heeft in zijn leven slechts 45 schilderijen gemaakt, waarvan er nu nog 35 bestaan. Hij is waarschijnlijk een van de beroemdste kunstenaars in de kunstgeschiedenis met maar zo’n klein oeuvre.
Typisch in het werk van Vermeer is zijn gebruik van de kleuren blauw en geel. Er wordt verondersteld, dat de kleur van de Nederlandse lucht is veranderd na het inpolderen van land, omdat de moerassen en meren waren verdwenen en het licht niet langer in de lucht werd gereflecteerd. Het mythische Hollandse licht is daarom alleen te zien in oude schilderijen van Vermeer.
Werken als ‘De Melkmeid’ en ‘Het meisje met de parel’ kent iedereen wel. ‘Het meisje met de parel’ is een prachtig voorbeeld van hoe Vermeer subtiel speelde met licht en glans. En daar heb ik mijn tweede aanknopingspunt te pakken; want ook Vermeer heeft duidelijk een aantal overeenkomsten met Brand van Egmond!
Brand van Egmond – Lichtmeester van de 21e eeuw
William Brand, oprichter en ontwerper, is afgestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht, waar hij werd opgeleid als architect. Zijn eerste lichtsculptuur ‘Chandelier’ werd onmiddellijk een icoon. De passie voor lichtsculpturen resulteert in een indrukwekkende collectie, met jaarlijkse aanvullingen van nieuwe ontwerpen. Alle werken van Brand van Egmond zijn handgemaakt en daarom zeer gewild bij klanten en projecten over de hele wereld.
Bij verschillende toonaangevende luxemerken zoals Chopard, Neuhaus en Louis Vuitton maken de lichtsculpturen van Brand van Egmond onderdeel uit van hun identiteit en uitstraling. Maar ook op de kunstbeurs Tefaf voorzien zij al jaren de diverse eetgelegenheden van hun exclusieve verlichting. Met dit jaar zelfs een eigen stand, waarin deze 2 prachtige kroonluchters de ruimte stijlvol vullen en waar menig bezoeker even stilstond om ze te aanschouwen.
“De Tefaf wil de bezoeker prikkelen met exclusieve kunstschatten en daar zagen wij zeker kansen voor onze lichtsculpturen. Onze werken zijn net zo authentiek en hebben ook stuk voor stuk een eigen identiteit en zeggingskracht.”
Een heel palet aan antwoorden
Voor de hand liggend is natuurlijk dat alle meesters over vakmanschap, passie en ondernemerschap beschikken, die in welke branche dan ook absolute vereisten zijn. Maar wat dacht je van mijn volgende vondsten?
Om te beginnen, vind je de werken van alle meesters overal ter wereld. Dat internationale bereik vind ik op zichzelf al een hele kunst, om maar even in deze krachttermen te blijven spreken. Hoezeer Hals, Vermeer en Van Rijn de muren van alle grote internationale musea behangen, zo straalt Brand van Egmond aan de plafonds in wel 60 landen in de huizen van Royals en Rappers.
En hangt er op het doek ‘Lof op schilderkunst’ van Vermeer niet een prachtige kroonluchter? Net zoals Van Rijn zoveel kroonluchters schilderde? Brand van Egmond is wereldberoemd geworden met zijn bijzondere, eigentijdse kroonluchters. Modellen, die al sinds mijn jonge tienerjaren in mijn geheugen gegrift staan. Vanaf het moment dat ik deze destijds in hun winkel in Naarden zag hangen, ben ik al fan!
Ook blijft het werk van al deze Meesters je keer op keer verrassen. Nu is dat volgens mij ook de essentie van kunst: iedere keer dat je ernaar kijkt, zie je weer iets nieuws of valt iets anders je op. Het blijft je boeien.
Maar tegelijkertijd is het zo, dat kunstliefhebbers uit de verschillende millennia kennelijk even de tijd nodig hebben om de werken van beide vaklieden te omarmen.
Zo waren ‘bij leven’ de werken van Vermeer en Van Rijn nog maar weinig bemind en bekend. Het is veel later en helaas pas na hun dood, dat zij als miskende geniën werden betiteld waardoor in de 19e eeuw een ware jacht op hun werken ontstond.
De lichtsculpturen van Brand van Egmond zijn wereldberoemd, maar minder bekend in Nederland. Waarom? Is het typisch Hollands om niet te roemen en te eren? Bedwingen wij onze emoties te zeer als het gaat om mooie spullen?
“Onze werken zijn net zo authentiek;
met ieder een eigen identiteit en zeggingskracht”
Erfstukken van de toekomst
Anno nu zijn de tijdloze schilderijen van Van Rijn en Vermeer trending topics! De afbeeldingen van beroemde doeken als De Melkmeid en Het Meisje met de Parel vinden we heden ten dage ook terug in het interieur, op IXXI’s en houten krukjes.
William Brand is wars van trends. “Ik ga altijd uit van mijn eigen kracht en waarde met als doel een tijdloze creatie te maken, die over meerdere decennia levend blijft. Mijn werken zijn erfstukken van de toekomst. Ze zijn duurzaam en ‘groen’, want je gooit ze na gebruik niet bij het oud vuil. Ze blijven in de familie en gaan over van generatie op generatie, net als die van Van Rijn en Vermeer.”